अमृत गिरी
बुटवल। झण्डै तीन वर्षअघिको बुद्ध जयन्ती समारोहका लागि तयार पारिएको कार्यक्रम स्थल हावाहुरी र पानीले ध्वस्त बनाइदियो । कार्यक्रममा आएका राष्ट्रपति, प्रधानमन्त्रीसहितको विशिष्ट पाहुना टोली भैरहवामै धेरै समय रोकिनुपर्यो ।
हावाहुरीले कार्यक्रम पूरै प्रभावित भयो । त्यतिबेलै प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले घोषणा गरे–अब लुम्बिनीमा पाँच हजार जना अट्ने र एकैपटक ध्यान गर्न मिल्ने सभाहल बनाउने ।
प्रधानमन्त्रीले लुम्बिनीमा अस्थायी संरचना बनाएर खर्च गरिरहने भन्दा स्थायी प्रकृत्तिको अन्तर्राष्ट्रिय ध्यानकेन्द्रसहितको विशाल सभाहल बनाउने घोषणा गरे ।
अहिले उनले घोषणा गरे अनुरुपको भव्य सभाहल निर्माण भइरहेको छ । लुम्बिनीमा हुने बुद्ध जयन्ती समारोह, आध्यात्मिक, धार्मिकलगायत
का कार्यक्रम गर्न हलको अभाव भएपछि अहिले लुम्बिनीमा दक्षिण एसियाकै नमुना बौद्ध ध्यान केन्द्र तथा सभाहल बनिरहेको छ ।
बुद्धजयन्तीको अवसरमा ०७५ बैशाख १८ गते सोमबार राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले उक्त सभाहलको शिलान्यास गरेेेेकी थिईन् । ३२ करोड लगानीमा निर्माण भइरहेको उक्त सभाहल २२ महिनामा सम्पन्न गर्नेगरी झण्डै डेढ वर्षअघि यसक्षेत्रको प्रतिष्ठित निर्माण कम्पनी बाबुल निर्माण सेबाले सम्झौता गरेको थियो ।
सम्झौता गरेको मितिमै निर्माणसक्नेगरी अहिले काम भइरहेको छ । आगामी चैत मसान्तसम्म सक्नेगरी सम्झौता भएको थियो । अहिले करिब ७० प्रतिशत जति काम पूरा भएको निर्माण कम्पनीका प्रबन्ध निर्देशक सफिक अहमद खानले जानकारी दिए। उनले आउँदो बुद्ध पूर्णिमाको कार्यक्रम यहीँ स्थानमा गर्न मिल्नेगरी संरचना निर्माण भइरहेको बताए ।
यद्यपि फिनिसिङको सबै काम भने त्यतिबेलासम्म सकिने अवस्था छैन । संरचना निर्माण भएको स्थानमै कार्यक्रम गर्न मिल्नेगरी अहिले काम भइरहेको छ ।
हालैको लगातारको हिउँदे झरी र अत्यधिक चिसोका कारण झण्डै एक महिनाजति ढिलाई भएको निर्माण कम्पनीका प्राविधिक निर्देशन इन्जिनियर सन्तोष अधिकारीले जानकारी दिए । अहिले दैनिक एक सय २० जनासम्म कामदार दुई सिफ्टका काममा खटिएका छन् । उनीहरुमध्ये ५० जना त वेल्डिङको काम गरिरहेका छन् ।
भवनमा प्रयोग गरिने सामग्रीहरु अहिले लुम्बिनीसहित विभिन्न ठाउँमा बनिरहेका छन् । त्यसरी तयार भएका सामाग्रीलाई यहाँ ल्याएर संरचनामा जोडिने छ । सभाहलको छाना कोरियाली प्रविधिमा निर्माण भइरहेको बताइएको छ । अहिले सभाहल, कन्ट्रोलरुम, र दुईवटा शौचालय निर्माणका काम चलिरहेका छन् ।
सभाहलको भवन मात्रै करिब डेढ विगाह क्षेत्रफलमा निर्माण भइरहेको छ । इन्जिनियर अधिकारीका अनुसार यहाँ आठ हजार भन्दा धेरैजना मानिस अट्न सक्छन् । तर, ध्यानकेन्द्र बनाउने भनिएकाले खुला क्षेत्र धेरै छाडेर मात्र पाँच हजार जना बस्नेगरी संरचना बनाइएको छ ।
भवनको पूरै ११ हजार स्क्वायरमिटरको क्षेत्र ध्यानकेन्द्र तथा सभा गर्न मिल्ने ठाउँ हो । यसका अतिरिक्त ध्यानकेन्द्र तथा सभाहलको वरपर बुद्धकालिन रुखबृक्ष (कल्पबृक्ष), फलफुलका विरुवासहितको हरियाली बनाइने छ भने बाटो पनि सोही अनुरुपको हुने छ ।
सभाहलको निर्माण भएपछि बुद्ध जन्मस्थल लुम्बिनीलाई अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा चिनाउने अर्को आकर्षक केन्द्र बन्ने लुम्बिनी विकास कोषका योजना प्रमुख इन्जिनियर सरोज भट्टराईले बताए।
लुम्बिनीमा अन्तर्राष्ट्रिय स्तरका सभा सम्मेलन, साधना तथा ध्यान गर्न र लुम्बिनीको प्रबद्र्धनमा समेत यस्ले महत्वपूर्ण भूमिका खेल्ने अपेक्षा कोषको छ ।