काठमाडौँ । आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्सको क्षेत्रमा अमेरिका र चीनबीचको प्रतिस्पर्धा अहिले नयाँ उचाइमा पुगेको छ । अहिले दुवै यो नयाँ प्रविधिको व्यावसायिक प्रयोगमा अगाडि बढ्न होडबाजी गरिरहेका छन् ।
विज्ञहरूका अनुसार गत दशकमा आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्सको विकासमा चीनले अमेरिकालाई धेरै पछाडि छोडेको छ । विशेषगरी आधारभूत अनुसन्धानमा उनी अगाडि बढेका छन् । तर अमेरिकी स्टार्टअप ओपनआइले च्याटजिपिटीलाई बजारमा ल्याएको गतिले चीनलाई चकित बनाएको छ । च्याटजिपिटी लेखन र परीक्षण तयारी च्याटबोट हो, जसले टेक स्पेसमा सबैभन्दा लोकप्रिय बज सिर्जना गरेको छ ।
अमेरिकाको क्यालिफोर्नियामा रहेको लगानी कोष वेबबस सेक्युरिटीजका प्रबन्ध निर्देशक ड्यान इभ्सले भनेका छन्- ‘चीनमा आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स टेक्नोलोजी अमेरिकाको तुलनामा धेरै उन्नत छ । तर च्याटजिपिटीको साथ, यो परिवर्तन हुन सक्छ र यो प्रविधिको नेतृत्व माइक्रोसफ्टमा आउन सक्छ । यसले चिनियाँ कम्पनीहरूलाई आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्सको एल्गोरिदम अपग्रेड गर्न दबाब बढाउनेछ ।
माइक्रोसफ्टले गत हप्ता आफ्नो खोज इन्जिन बिंगलाई सुधार गर्न ओपनएआईसँग काम गर्ने घोषणा गरेको छ, ताकि यसले विगतका वर्षहरूमा खोज इन्जिन गुगल भन्दा पछाडि रहेको दूरीलाई पूरा गर्न सक्छ ।
गत महिना, माइक्रोसफ्टले ओपनएआईमा अरबौं डलर लगानी गर्ने बताएको थियो ।
इभ्सले भने- ‘यो तथ्य हो कि ओपनएआईले आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्सको सूत्र फेला पारेको छ । अहिले माइक्रोसफ्टले यसको ५० प्रतिशत किनेको छ । जसका कारण आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्सको प्रतिस्पर्धा बढेको छ । यो अमेरिकामा हुनेछ, चीनमा पनि हुनेछ र सारा संसारमा पनि हुनेछ ।
सर्च इन्जिनको क्षेत्रमा अमेरिकासहित विश्वका धेरै ठाउँमा अग्रणी कम्पनी गुगल पनि यो दौडमा प्रवेश गरेको छ । यसले बार्ड एआई च्याटबोट ल्याएको छ। अर्कोतर्फ चिनियाँ कम्पनीहरू पनि पछाडि छैनन् । गत हप्ता मात्रै, अलिबाबा ग्रुप होल्डिङ, टेनसेन्ट होल्डिङ, बाइडु, नेटइष्ट र जेडी डट कमले चाँडै नै आफ्ना च्याटबटहरू लन्च गर्ने योजना घोषणा गरेका छन् ।
हङकङस्थित सिटीबैंक विश्लेषक एलिसिया यापका अनुसार चिनियाँ कम्पनीहरूबीचको च्याटजीपीटी प्रतिस्पर्धाले बजारमा धेरै उथलपुथल ल्याउने छैन । त्यहाँ प्रत्येक कम्पनीको दायरा फरक छ । बिंगले गुगललाई अमेरिकामा चुनौती दिन सक्छ, तर चीनमा बाइडुलाई कुनै चुनौती छैन । यो कम्पनीले मार्चमा आफ्नो ‘एर्नी बोट’ बजारमा ल्याउने घोषणा गरेको छ ।
ठूला कम्पनीहरु आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्सको दौडमा परेकाले लगानीकर्ताको ध्यान पनि यसतर्फ गएको विश्लेषकहरुको भनाइ छ । तर अहिले उनीहरुको मिश्रित प्रतिक्रिया आएको छ । वेंचर कोष डिसीएमका लगानी प्रबन्धक ग्लोरिया झाङले निक्की एसिया डट कमलाई यो प्रविधि अझै पनि प्रारम्भिक अवस्थामा रहेको बताइन् । मानिसहरू अझै पनि यसको विभिन्न उपयोगहरू बुझ्न प्रयास गर्दै छन् । तर यसले उत्पादकत्व बढाउने र उद्योगको प्रकृतिमा परिवर्तन ल्याउने सम्भावना छ । उनले भनिन्, ‘मेरो बुझाइमा यो प्रविधिका कारण धेरै विद्यमान उद्योगहरूमा ठूलो परिवर्तन आउनेछ । यसमा वाणिज्य र सामाजिक मिडिया समावेश छ ।