‘दाजुभाइ बनाएर’ सामूहिक भाइटीका लगाउँछन् श्रम गर्न विदेशिएका चेली
रमेश भारती
काठमाडौं। वैदेशिक रोजगारीका लागि विदेशी भूमिमा रहेका नेपाली चेलीले विदेशमै रहेका नेपाली दाजुभाइलाई टीका लगाएर तिहार मनाउँदै आएका छन् । घरबाट टाढा हुँदा दाजुभाइ माया अभाव हुन नदिन नेपाली दाजुभाईलाई नै भाइटीका लगाउने गरेको उनीहरुले बताएका हुन् ।
विदेशमा रहेका नेपाली महिला दिदीबहिनीले काम सकेपछि सामूहिक रुपमा भाइ टीका लगाउँदै आएका छन् । विदेशमा भएपनि तिहार जस्तो महत्वपूर्ण चाडमा समय निकालेर मनाउने गरेको उनीहरुले बताए ।
युएई रोजगारीमा कार्यरत पोखराकी रोजिता मगरले ५ वर्षदेखि तिहार युएईमै मनाउँदै आएको बताइन् । विदेशमा रहेका आफ्ना गाँउका दाजुभाइलाई बोलाएर टीका लगाइदिने गरेको मगरले सामाजिक सञ्जालमार्फत खबरसँग बताइन् ।
‘युएईमा रहेका नेपाली दाजुभाइ सवै माइती जस्तो लाग्छ । त्यही भएर उनीहरुलाई तिहारको टीका लगाउछौं । नेपालीहरुले चलाएको होटल अथवा विदेशीको होटलमा ४ घण्टाका लागि भाडामा लिएर टीका लगाउने कार्यक्रम गर्छौं’ उनले भनिन्, ‘केही वर्षदेखि रोजगारीका लागि युएई आएका नेपाली दिदी बहिनी मिलेर सामूहिक टीका लगाउने गरेको छौं । धेरै जना दाजुभाइ जम्मामा हुन्छन् ।’
विदेशी भूमिमा टीका लगाएपनि नेपालको जस्तो रमाइलो नहुने तर मनलाई सान्त्वना मिल्ने उनको भनाइ छ ।
यस्तै, अध्ययनका लागि जापान पुगेकी झापाकी संगिता मैनालीले जापानमा रहेका नेपाली दाजुभाइलाई भाइटीका लगाइदिने गरेको बताउँछिन् । तीन वर्षदेखि जापानमै तिहार मनाउँदै आएको मैनालीले बताइन् ।
‘जापानमा रहेका दिदीबहिनी मिलेर सामूहिक टीका लगाउन योजना रहेको छ । नेपाली दाजुभाइसँग एउटा पार्टीप्यालेसमा भेला भएर तिहारको टीका लगाउँदै आएका छौ । यो वर्षको तिहारको टीका पनि यसरी नै लगाउने हो’ उनले भनिन्, ‘विदेशमा नेपाली चाडपर्वको खासै महत्व हुँदैन । फेरि जापानमा धेरै नेपालीहरु रहेकाले टीका चाँही लगाउने चलन छ । तर, एक समय काम गरेर समय मिलाएर टीका लगाउनुपर्छ । अर्कोको देश आफुुले मन लागि चाडपर्व मनाउन पाइँदैन ।’
यस्तै, इजरायलमा रहेका नेपाली चेलीहरुले पनि आफूले काम गर्ने घरमा नेपालीलाई माइती बनाएर भाइटीका लगाउने गरेको बताउँछन् । झापाकी विनिता घिमिरे रोजगारका लागि ३ वर्षअघि इजरायल पुगेकी थिइन् । त्यसको एक वर्षपछि देखि इजरालयमै तिहार मनाउँदै आएको उनले बताइन् ।
‘इजरायलमा रहेको नेपाली दाजुभाइलाई भाइटीका लगाएर तिहार मनाउने गरेका छु । विदेशमा भएपनि भाइटीका र महत्वपूर्ण चाडपर्व भुल्न सकिँदैन रहेछ । मैले काम गर्ने घरमै बोलाएर आफनो सम्र्पकमा रहेका नेपालीलाई बोलाएर भाइटीका लगाइदिन्छु’ उनले भनिन्, ‘विदेशी नेपालीहरुले चाडपर्व मनाएको देखेर रमाइलो मान्छन् । मैले काम गर्ने घरमा नेपाली चाडपर्व मनाउन दिन्छन् । त्यही भएर सेल रोटी पकाएर नै तिहार मनाउने गरेको छु । नेपालमा जस्ता चाँही विदेशमा रमाइलो हुँदैन ।’
मगर, घिमिरे र मैनाली जस्तै अरु विदेशमा रहेका नेपाली चेलीबेटीले पनि दशैं तिहार मिलेर मनाउँदै आएका छन् । नेपालबाट रोजगारीका लागि गएका नेपाली दाजुभाइलाई भाइटीका लगाएर मनाउँदा नेपालमा भएको अनुभुति हुनेगरेको उनीहरुले बताउँछन् ।
विदेशमा करिब ११ लाखभन्दा धेरै महिला रोजगारी र अध्ययनका लागि पुगेको सरकारी अनुमान छ ।