वैज्ञानिक भाषा अनुसार क्यामेलिया साइनेन्सिस प्रजातीको बोटका प्रशोधित पातहरु दुध वा तातोपानीमा मिसाइ बनाइने पेय पदार्थ नै चिया हो ।
चिया विश्वमा पानीपछि दोश्रो धेरै पिइने तरल पर्दाथ हो । प्रायजसो नेपालीले हरेक मौसममा चिया पिउने गर्दछन् । नेपालीहरुका लागि चिया दैनिक जीवनशैली जत्तिकै बनेको छ ।
चिनिया“, आसामी र क्याम्बोड गरी तीन जातमा चियाको बोटलाई वर्गिकरण गरिएको छ । तयारी चियाका पनि तीन प्रकार हुन्छन्- कालो चिया, हरियो चिया, ओलाङ्ग चिया । कालो चियालाई अर्थोडक्स अर्थात पत्ति चिया रीटीसी अर्थात धुलो तथा दानादर चिया गरी दुई किसिममा विभाजित गरिएको छ ।
नेपालमा सीटीसी चियाको उत्पादन झापा जिल्ला हुने गर्दछ भने इलामको पशुपतिनगर ग्रीन टीको उत्पाउन हुन्छ । अधिकांश मानिसको सोचमा चिया पिउनाले स्वास्थ्यमा खराबी गर्छ भन्ने मान्यता बसेको छ तर सीमित मात्रामा चिया पिउदा यसले स्वास्थ्यमा हानी होइन लाभ पु¥याउँछ ।
चिया पिउनेको फाइदा यस्ता छन्-
चियाले शरीरको आलस्यता भगाई मानिसलाई स्फूर्त राख्दछ ।
अत्यधिक निन्द्रा लाग्ने मानिसले चिया पिउँदा निन्द्रा भगाउन मद्दत गर्छ ।
तलतल लाग्ने तथा भोक लागेमा समेत चिया उपयोगी हुन्छ ।
क्याफिनेटेड तातो चियाले शरीरमा ग्लुकोमाको जोखिम कम गर्न मद्दत गर्छ ।
कालो रंगको चियाले उच्च रक्तचाप कम गरी सामान्य अवस्थामा फर्काउँछ ।
नियमित ग्रीन टी पिउनाले मोटोपना कम भई क्यान्सरसंग लड्ने शरीरको क्षमतामा वृद्धि हुन्छ ।
क्याफिन नभएको हर्बल चिया पिउनाले शरीरको प्रतिरक्षा शक्ति बढाउँछ ।
दूधको चिया पिउनाले मानसिक तनाव कम गरी मानिसलाई थकान कम गर्छ ।