काठमाडौँ । स्मार्टफोनले संसारलाई हाम्रो पकडमा ल्याएको छ, तर घरभित्रको दूरी पनि बढाएको छ । भिभोको पछिल्लो ‘स्विच अफ रिपोर्ट’ ले परिवारहरू बीच बढ्दो डिजिटल विभाजनको बारेमा स्तब्ध पार्ने दाबी गरेको छ ।
रिपोर्टले अभिभावकहरूको समयको अभावका कारण, बच्चाहरू अब भावनात्मक समर्थनको लागि एआई (कृत्रिम बुद्धिमत्ता) तिर लागेको उल्लेख गरेको छ ।
रिपोर्टमा सबैभन्दा स्तब्ध पार्ने तथ्याङ्क ६७ प्रतिशत बालबालिकाहरू अब आफ्ना समस्या र प्रश्नहरूको लागि एआई उपकरणहरूमा भर पर्छन् किनभने उनीहरूलाई लाग्छ कि उनीहरूका आमाबाबु धेरै व्यस्त छन् । धेरै बालबालिकाहरूको लागि, एआई एक शिक्षक र साथी बनेको छ । अवस्था यस्तो छ कि एआईको कारणले गर्दा ४ मध्ये १ बच्चाले आफ्ना आमाबाबुसँग कम कुरा गरिरहेका छन् । यसले बच्चाहरूलाई भावनात्मक समय कति चाहिन्छ भनेर संकेत गर्दछ ।
अध्ययनले डिनर त्यो समय हो जब ७२ प्रतिशत बालबालिकाले आफ्नो परिवारसँग धेरै समय बिताउँछन् । तर यहाँ पनि, मोबाइल फोन खलनायक बनेको छ । ७२ प्रतिशत अभिभावक र ३० प्रतिशत बालबालिकाले डिनर टेबलमा आफ्नो फोन जाँच गर्नु कुराकानीको सबैभन्दा ठूलो शत्रु हो भन्ने विश्वास गर्छन् । कामको बहानामा आमाबाबुले बारम्बार आफ्नो फोन जाँच गर्दा, किशोरकिशोरीहरूले बेवास्ता गरेको महसुस गर्छन् र कुराकानीको बीचमा नै कुराकानी समाप्त गर्छन् ।
यस रिपोर्टमा राहतको कुरा यो छ कि बच्चाहरू र आमाबाबु दुवै परिवर्तन चाहन्छन् । ९१ प्रतिशत बच्चाहरूले जब उनीहरूको फोन वरपर हुँदैन तब उनीहरू आफ्ना भावनाहरू सजिलै व्यक्त गर्न सक्ने बताएका छन् । सर्वेक्षणका अनुसार, ‘नो-फोन डिनर’ अपनाएका परिवारहरूले, अर्थात् आफ्नो फोन नहेरी खाना खाने, आफ्नो सम्बन्धमा भावनात्मक शक्ति फर्किएको देखिएको छ ।
यो रिपोर्टले प्रविधि सम्बन्धलाई बलियो बनाउन प्रयोग गर्नुपर्छ, तिनीहरूलाई प्रतिस्थापन गर्न होइन भन्ने बलियो सन्देश दिएको छ । खाना खाँदा फोन टाढा राख्ने जस्ता साना बानीहरूले परिवारहरूलाई एकअर्कासँग नजिक ल्याउन सकिने पनि देखाएको छ ।